1-اصطلاح جهان سوم در چه تاریخی و توسط چه کسی برای اولین بار مطرح شد ؟

سال 1952 میلادی توسط (( آلفرد سووی))

2-چه ارتباطی بین دولت سوم و حکومت سوم که در بر آمدن امواج انقلاب کبیر فرانسه (1789) سهم برجسته داشته و عبارت جهان سوم وجود دارد ؟ توضیح دهید.

اصطلاح جهان سوم برای مردم کشور فرانسه و کشورهای فرانسه زبان که با تاریخ انقلاب کبیر فرانسه (1789) آشنایی داشته دارای معنی و مفهوم بود، زیرا عبارت مذکور جایگزین اصطلاح دولت یا حکومت سوم بود که در پیروزی انقلاب کبیر فرانسه نقش بزرگی را ایفا کرده است .

3-چرا نمی توان به جای عبارت جهان سوم ،اصطلاح ملل پرولتر را بکار برد ؟

زیرا با حقیقت درونی کشورهای جهان سوم منافات داردو با توجه به اینکه در کشورهای جهان سوم دو گروه عمده درامدی وجود دارد که از یک اقلیت قدرتمند و مرفه و از یک اکثریت فقیر و ناتوان تشکیل یافته، بنابراین به کار بردن اصطلاح ملل پرولتر به جای عبارت جهان سوم خالی از اشکال نخواهد بود .

4-چگونه و چرا اصطلاح جهان سوم به سرعت در سطح جهانی مورد قبول و استعمال قرار گرفت ؟

چون بر وحدت کشورها تأکید کرده و از آن به عنوان قدرت بزرگ ، یک واقعیت تاریخی ، یک قهرمان و یک مبارز یاد می شد و عبارت جهان سوم نوعی موضع گیری برعلیه دو ابر قدرت به شمار می آید.

5-منظور از اصطلاح کشورهای شمال و جنوب چیست ؟ معایب و محاسن اصطلاح یاد شده را بیان کنید .

به اعتقاد هاوس هوفر کشورهای پیشرفته که در نیمکره شمالی " کشورهای شمال" و کشورهای جهان سوم در بخش جنوبی کره زمین " جنوب " هستند .

معایب: اولا کشورهایی که در نیمکره شمالی قرار دارند به یک اندازه از درجه توسعه وپیشرفت اقتصادی نرسیده اند و علاوه بر آن در درون کشورهای صنعتی پیشرفته شمال مانند استرالیا ، انگلستان و ایالات متحده آریکا ، مناطقی یافته می شوند که بیشتر در برگیرنده ویژگی های کشورهای جنوب ( جهان سوم ) می باشند . ثانیا اگر موقعیت جغرافیایی و طبیعی را عامل واقعی عقب ماندگی به حساب بیاوریم در آن صورت چرا آب و هوای خشن و سرد کانادا، کشورهای اسکاندیناوی و شوروی سابق نتوانسته است سدی در راه رشد و توسعه این کشورها ایجاد کند .

محاسن : از سوی مجامع بین الملل مورد پذیرش قرار گرفته و اینک در سازمان ملل کمسیونی به نام کمسیون شمال و جنوب جهت بررسی مشکلات و اختلافات فعالیت دارد .

6-اولین گرد همایی کشورهای غیر متعهد در چه سالی و در کدام کشور تشکیل شد و رهبران کدام یک از کشورهای جهان سوم در آن شرکت داشتند و اهداف این جنبش چه بود ؟

سال 1961 در بلگراد تشکیل شد. که در آن تیتو، نهرو ، نکرومه ، سو کارنو ، هائیلیه سلاسیه و نماینده 20 کشور دیگر در این گردهمایی شرکت داشتند .

اهداف: عدم مداخلات در امور داخلی آنان و خواهان استقلال سیاسی بودند .

7-نظریه سه جهان مائو را توضیح دهید و بگوئید که رهبران چین چگونه نظریه یاد شده را درباره انقلاب پیوند می دادند ؟

رهبران چین کمونیست قدرت های بزرگ آمریکا و شوروی سابق را که در راه بدست آوردن امتیازات اقتصادی و سیاسی در جهان به عنوان دو رقیب به شمار می رفتند را چهان اول نامگذاری و به نظر آنان قدرت هایی همچون ژاپن ، اروپا و کانادا تشکیل جهان دوم را دادند و جهان سوم در بر گیرنده کشورهایی نظیر چین و سایر کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین بود. رهبران چین کمونیست نظریه سه جهان را که در ابتدا به روابط بین الملل مربوط بود به نظریه خودشان درباره انقلاب پیوند می دادند و می گفتند روستائیان ( دهقانان ) نیروب اصلی انقلابند که باید توسط رهبران انقلابی بسیج شوند سرانجام قدرت را بدست گیرند .

8-وابستگی کشورهای پیرامون به کشورهای مرکز از کدام نوع وابستگی بوده آن را توضیح دهید .

وابستگی کشورهای پیرامون به مرکز وابستگی متقابل نبوده بلکه از نوع وابستگی یک جانبه است و فعالیتهای اقتصادی کشورها بر اساس نیازهای کشور سلطه گر شکل می گیرد درحالی که وابستگی کشورهای اتحادیه اروپا یک نوع وابستگی متقابل است.

9-تعریف دوس سانتوز از وابستگی چیست و آیا این تعریف با تعاریف سایر نظریه پردازان مکتب " اکلا " همخوانی دارد ؟

وابستگی وضعیت محدود کننده و مشروطی است که درآن اقتصادهای گروهی از کشورها به واسطه توسعه و گسترش اقتصاد گروه دیگر کشورها مشروط می شود یک رابطه وابستگی متقابل بین دو یا چند اقتصاد یا بین چنین اقتصادها و نظام تجارت جهانی به یک رابطه وابستگی مبدل می شود .

بله همخوانی دارد اما آنچه وی اضافه می کند این است که وابستگی تنها یک رابطه اقتصادی نبوده بلکه ساختار اجتماعی خاصی را در داخل کشورهای وابسته به خود به همراه دارد .

10-مراحل رشد اقتصادی روستو را شرح داده و بگوئید که آیا کشورهای جهان سوم برای دستیابی به توسعه و رشد اقتصادی حتما باید مراحل مذکور را پشت سر گذراند ؟

5         مرحله شامل: جامعه سنتی – شرایط ماقبل خیزش و جهش – جهش اقتصادی – میل به سوی رسایی و کمال – دوره مصرف انبوه جمعی .

11-منظور از متغیرهای الگویی که پارسونز برای تمایز بین جامعه معنوی و جامعه صوری بکار می برد چیست ؟

پارسونز در کارهای اولیه خود تمایز بین جامعه معنوی " کمینشافت " و جامعه صوری " گزلشافت " را توضیح داده و آن را پنج گرایش معما گونه تحت عنوان متغیرهخای الگویی تکمیل نموده است. فعال بودن در مقابل انفعالی بودن – گرایش به خویشتن در مقابل گرایش به جمع – عام گرایی در برابر خاص گرایی- انتساب در برابر اکتساب – تفکیک در برابر تداخل.

12-فرق بین توسعه و رشد از یک سو و رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی از سوی دیگر را بیان کنید .

توسعه اقتصادی پدیده ای بالاتر از رشد اقتصادی است، رشد اقتصادی صرفا پدیده ای کمی است حال آنکه توسعه اقتصادی پدیده ای مرکب از جنبه های کمی و کیفی می باشد .

13-نوسازی را دانشمندان زیر چگونه تعریف کرده اند ؟

1-      راجرز: نوسازی جریانی است که طی آن روش سنتی افراد یک جامعه به سیستمی پیچیده تر از نظر تکنیکی پیشرفته تر و مترقی تر تحول می یابد.

2-      مور: نوسازی دلالت بر گوناگونی کامل یک جامعه سنتی و یا ماقبل مدرن به یک جامعه با انواع تکنولوژی و سازمان اجتماعی مربوط به آن دارد که ویژگی یک اقتصاد پیشرفته تر و ثرئتمند و از لحاظ سیاسی با ثبات نظیر کشورهای پیشرفته دنیای غرب است .

3-      اپتر : نوسازی به عنوان یک فرایند غیر اقتصادی زمانی آغاز می شود که یک فرهنگ گرایش به تحقیق و پرسش را درباره اینکه چطور انسان انتخاب می کند متبلور می سازد

  14-تفاوت بین تولید ناخالص ملی و تولید ناخالص داخلی را با ذکر مثالی مشخص نمائید ؟

اقتصاد دانان تولید نا خالص ملی را اینگونه تعریف می نمایند : مجموعه کالا و خدمات نهایی تهیه شده طی یک دوره (یکسال) توسط افراد یک کشور/ درواقع محصول ناخالص ملی فقط درآمد شهروندان یک جامعه را به حساب می آورد در تولید ناخالص ملی ملاک ملیت است هرگز نباید تولید ناخاص ملی را با تولید خالث داخلی اشتباه کنیم تولید نا خالص داخلی مجموع ارزش کالا و خدمات نهاییتولید شده طی یک دوره (یکسال) در داخل کشور است در تولید ناخالص داخلی ملاک سرزمین است ولی در تولید ناخالص داخلی ایران ارزش همه کالاها و خدمات نهایی تولید شده در داخل ایران صرف نظر از اینکه تولید کننده آن ایرانی یا غیر ایرانی باشد محاسبه می گردد.

15-در گزارش بانک جهانی در سال 1999 میلادی کشورهای جهان با توجه به سطح درآمد به چند دسته تقسیم شدند ؟

الف- درآمد سرانه سالانه پایین 755 دلار و کمتر ب- درآمد سرانه متوسط (بین 756 و9265 دلار ) ج- درآمد سرانه بالا (9226 دلار و بیشتر )

16-منظور از شاخص برابری قدرت خرید چیست ؟ و بگوئید که تولید ناخالص ملی محاسبه شده بر اساس شاخص یاد شده با تولید ناخالص داخلی چه تفاوتی را نشان می دهد ؟

برابری قدرت خرید به صورت تعداد واحدهای مورد نیاز یک کشور به منظور خرید همان میزان کالا و خدمات در بازار داخلی که یک دلار می تواند در آمریکا خرید اری کند تعریف می شود هنگامیکه شاخص برابری قدرت خرید جایگزین شاخص تولید ناخالص ملی می شود می بینیم که رتبه بندی کشورها برپایه قردادی درآمد ملی تغییر می کند .

17-از نسبت تمرکز جینی برای نشان دادن چه پدیده اقتصادی و اجتماعی استفاده می کنند و محاسبه آن چگونه است ؟

معمولا آمار شناسان برای نشان دادن میزان کل نابرابری در توزیع درآمد عدد واحدی را نشان می دهند که نسبت تمرکز جینی نام دارد که از منحنی لورنز استخراج می شود " جینی " آمارشناس ایتالیایی و " لورنز " آمارشناس آمریکایی است منحنی لورنز و ضریب جینی حکایت از عمق میزان نابرابری درآمدها در جوامع جهان سوم دارد .

18-در رتبه بندی کشورها بر حسب شاخص توسعه منابع انسانی سازمان ملل متحد ، کدام متغیرها را بکار می برند و در سال 2001 میلادی ، رتبه ایران در بین 175 کشور جهان چه اندازه است ؟

با توجه به الگوی برنامه عمران ملل متحد محاسبه شاخص مورد نظر در سه مرحله است : 1- میزان محرومیت هر کشور را برای سه شاخص ( امید زندگی ، نرخ با سوادی و درآمد) محاسبه می کنیم میزان یادشده بین یک و صفر متغیر است . 2- در مرحله دوم میانگین رقم شاخص محرومیت را از سه شاخص محرومیت از امید زندگی ، سواد و درآمد محاسبه می کنیم . 3- در مرحله سوم رقم شاخص محرومیت را از عدد یک کم می کنیم و رقم به دست آمده شاخص توسعه انسانی نامیده می شود . کشور ایران در رتبه 107 است .

19-چهار مورد از اثرات سوء اقتصاد تک محصولی را بیان کنید ؟

الف) کاهش توان تولید برای رفع نیازهای داخلی، ب) ایجاد وابستگی به فروش مواد تولیدی در بازارهای جهانی پ) ایجاد وایستگی به واردات مواد مصرفی مورد نیاز داخلی، ت) آسیب پذیری در مقابل افزایش قیمت محصولات واردتی

20-اصطلاحات زیر را تعریف کنید ؟

سرمایه : سرمایه هر کالا، ثروت یا پولی است که توان آمیزش با دیگر عوامل تولید را برای تولید کالاها و یا افزایش ثروت از راه های گوناگون داشته باشد .

سرمایه داری : عبارت است از تغییر در حجم سرمایه موجود در یک جامعه در طی یک دوره

سرمایه گذاری : به آن رژیم اقتصادی اطلاق می شود که صفت ویژه آن مالکیت خصوصی وسایل جمعی تولید و توزیع رقابت آزاد و جستوجوی سود پولی از واحدهای کار و تولید است .

ارزش افزوده : در واقع مفهوم آن عبارت است از می خرم تا بفروشم تا به حداکثر سود برسم